جمعه ۲۱ آذر ۱۴۰۴ - ۱۵:۰۷
نهج البلاغه نسخه حکمرانی اسلامی است / زن را در الگوی فاطمی تفسیر کنیم

حوزه/ خطیب جمعه قم گفت: در الگوی اسلامی مصالح جامع زن، مرد، فرزندان و جامعه برای تنظیم مقررات دیده شده است. اگر توازن این مصلحت‌های چهارگانه را جمع کنیم الگوی اسلام محقق است. البته باید مصلحت حال و آینده و دنیا و آخرت را هم در نظر بگیریم.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی در خطبه‌های نماز جمعه ۲۱ آذر ۱۴۰۴ که در مصلای قدس قم برگزار شد، عنوان کرد: آیه ۳۵ سوره مائده می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛ ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید و دست آویز و وسیله‌ای [از ایمان، عمل صالح و آبروی مقرّبان درگاهش] برای تقرّب به سوی او بجویید؛ و در راه او جهاد کنید تا رستگار شوید.»

خطیب جمعه قم تصریح کرد: خداوند در این آیه مومنان را به تقوا توصیه می‌کند و به دنبال آن دو فرمان برای تحقق درست آن می‌دهد. فرمان اول «وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ» است. در اینجا دو تفسیر وجود دارد. اول اینکه وسیله مطلق است و همه اعمال و رفتارها راه رسیدن به تقوا است و باید همه آن‌ها را مهم شمرد و در همه سلوک زندگی به تقوا توجه کرد.

وی ادامه داد: تفسیر دوم بیان می‌کند که منظور از وسیله امامت است و باید امامت را راه قرار داد. راه شما برای مسیر تقوا این است که در امتداد مسیر پیامبر، امام و ولی حرکت کنید. فرمان دوم خداوند در این آیه «وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ» است یعنی به خاطر اینکه تقوای روحی و پیمودن مسیر به سمت خداوند نیاز به مقاومت دارد. برای این مسیر هم مقاومت درونی و هم بیرونی لازم است و جهاد اکبر و اصغر را شامل می‌شود.

امام جمعه قم با اشاره به ولادت حضرت زهرا (س) و گرامیداشت مقام زن و مادر بیان کرد: با توجه به سخنان رهبر معظم انقلاب ما در مقوله زن، خانواده، مرد و جنسیت یک منطق و الگوی جامعی داریم که باید به آن افتخار کنیم و آن را تبیین کنیم و منطق اشتباه غرب در جنسیت، زن و مرد و خانواده را مورد هجوم فکری و معرفتی قرار دهیم. این وظیفه حوزه دانشگاه و نخبگان و جریان‌های فکری و انقلابی است.

وی افزود: امروز امواج سهمگین، الگوی سوم زن و خانواده را هدف قرار داده است. ما زن را در الگوی فاطمه تفسیر می‌کنیم الگویی که از یک سو در عبادت و معرفت آن درجات بالایی داشت و از سوی دیگر نقش راهبری در هدایت امت داشت. این الگوی زن مسلمان و خانواده ممتاز، ایثارگر و جهت ده است. باید به این الگو افتخار کنیم.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور ادامه داد: در الگوی اسلامی مصالح جامع زن، مرد، فرزندان و جامعه برای تنظیم مقررات دیده شده است. اگر توازن این مصلحت‌های چهارگانه را جمع کنیم الگوی اسلام محقق است. البته باید مصلحت حال و آینده و دنیا و آخرت را هم در نظر بگیریم. ممکن است امروز هوا و هوس‌ها به طغیان جنسی دعوت کند اما باید آینده را هم در نظر بگیریم. منطق اسلام جامع است.

امام جمعه قم یادآور شد: برخی از مصائب و چالش‌های بزرگ در نظام غربی که در مساله زن و فرزندان دارند که نتیجه افسارگسیختگی است که سال‌های قبل آن را به اینجا کشانده است.

وی ادامه داد: امروز مسئله عفاف و حجاب به عنوان رکن هویتی ایران عزیز مورد تهاجم قرار گرفته است. باید الگو زندگی سالم و همراه با همه مصالح را مهم بشماریم. انقلاب اسلامی راه را برای رشد زن در همه ابعاد درست گشوده است. انقلاب اسلامی در باب پیشرفت‌های گوناگون زن در حوزه‌های علمی، جریان‌های فکری، تولید فکر و فعالیت‌های درست و صحیح اجتماعی معجزه کرده است.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور تاکید کرد: همه باید پیام آور یک زیست سالم خانوادگی و رابطه درست زن و مرد باشیم. دستگاه ها و مسئولان باید بر این مسئله باور داشته باشند و علاقه مندانه پیگیری کنند همچنین باید با مواردی که لطمه‌های سازمان یافته به این سبک می‌زند برخورد مناسب انجام دهند و روابط درست را تشویق کنند.

وی با اشاره به هفته پژوهش گفت: کشور باید پیشگامی در رتبه‌های بالای علمی و پژوهشی را حفظ کند. توان تحقیق امروز جز ارکان اقتدار کشورها است؛ حتی نظام امنیتی و مسائل نظامی به تحقیق و مطالعه نیاز دارد. نیروهای مسلح، دانشگاه‌ها و نخبگان باید مطالعه، تحقیق، نوآوری و ابتکار برای تقویت قدرت ملی را مهم بشمارند. پارک‌های علم فناری، مراکز رشد و نخبگان مورد توجه قرار بگیرند. باید از نخبگان صیانت و حمایت کنیم رفتن نخبگان و جوانان باعث نگرانی است.

خطیب جمعه قم با اشاره به هفته وحدت حوزه و دانشگاه ادامه داد: وحدت و اتصال حوزه و دانشگاه است که برای جامعه سعادت می‌آورد و در این عرصه نیز وظیفه نخبگان سنگین است.

وی گفت: یاوه گویی ها آمریکا ادامه دارد. آمریکا و رژیم صهیونی باز هم دچار تحلیل‌های غلط شدند و تصور می‌کنند ضربه‌هایی که زدند جریان مقامت را عقب زده است یا عزم و اراده ملت‌های آزاده دنیا از ونزوئلا تا منطقه و ایران که قلب و کانون مقاومت است را سست کرده است. بدترین و سیاه‌ترین پرونده آمریکا و صهیونیسم را در سال‌های اخیر رقم زدید و به بشریت و ملت خودتان خیانت کردید.

مدیر حوزه‌های علمیه تاکید کرد: ایران مجهزتر از قبل آماده است و با وجود همه تنگناها و مسکلات مانند جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در صحنه حاضر است. خیال‌های باطل نبافید. این ملت آماده است و تسلیم نخواهد شد و در برابر شما استوار خواهد ماند.

تصویرسازی از آینده راهی برای هدایت انسان است

آیت الله اعرافی در خطبه اول عنوان کرد: امام علی (ع) در خطبه ۸۲، عبور از صراط در قیامت را یادآور می‌شوند و آینده حرکت انسان از هنگام مرگ، احتضار تا عالم برزخ و پس از آن احوال قیامت و پس از آن بهشت و جهنم به تصویر کشیدند.

وی ادامه داد: یکی از روش‌ها برای هدایت و بیدار کردن انسان تصویرسازی صحنه‌های پیش رو است. توجه به آینده و تصویرسازی از حرکت انسان انسان در مسیر ابدیت یک روش برای خودسازی تهذیب نفس و تربیت است. رمز موفقیت انسان این است که فقط اکنون را نبیند و به افق‌های دور دست نیز توجه داشته باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به اینکه آینده نگری و تصویرسازی از آن برای رشد و تعالی انسان در همه ساحت‌ها بسیار راهگشا و سازنده است، افزود: یکی از این تصویر سازی‌های مهم پل صراط در قیامت است که در آیات و روایت متعددی به آن اشاره شده است که از مو باریک‌تر و از شمشیر برنده‌تر است و عبور از آن بسیار سخت و از روی جهنم عبور می‌کند.

وی با بیان اینکه صراط تجسم سختی‌های امتحانات در دنیا است و عبور از آن تجسم عبور از امتحانات و هوا و هوس‌های دنیا است، اضافه کرد: امام علی (ع) می‌فرماید: «اعلَمُوا أنَّ مَجازَکُم علی الصِّراطِ و مَزالِقِ دَحضِهِ و أهاوِیلِ زَلَلِهِ و تاراتِ أهوالِهِ؛ بدانید که گذر شما از صراط است و از لغزشگاه‌های آن و هراس‌های لغزیدن‌هایش و وحشت‌های متناوبش» عبور از صراط برای همه انسان‌ها اجتناب ناپذیر است.

امام جمعه قم اظهار کرد: امام علی (ع) می‌فرماید: «فاتَّقُوا اللّه َ عِبادَ اللّه ِ تَقیَّةَ ذی لُبٍّ شَغَلَ التَّفکُّرُ قَلبَهُ و أنصَبَ الخَوفُ بَدَنَهُ؛ ای بندگان خدا! از خدا بترسید، همچون ترسیدن خردمندی که اندیشیدن دل او را به خود مشغول ساخته و ترس [از خدا] پیکرش را رنجور و نزار کرده است.» این قله و افق تقوایی است که امام علی (ع) به روی ما گشوده است.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور در رابطه با نهج البلاغه گفت: خطبه‌ها و نامه‌های نهج البلاغه قبل از سید رضی نیز وجود داشته است و بدون تردید این یک مجموعه آسمانی و متصل به علم و خزینه علم غیبی الهی امام علی (ع) است همچنین این کتاب گزینشی از مجموعه خطبه‌ها نامه و کلمات امام علی (ع) است زیرا سخنان امام علی (ع) را تا ۱۰ هزار و خطبه‌های ایشان را حدود ۵۰۰ خطبه شمرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه کثرت تفاسیر و شرح‌های نهج البلاغه یکی دیگر از علل اهمیت این کتاب است، افزود: با وجود اینکه تفاسیر و شرح‌های گوناگونی برای نهج البلاغه نگاشته شده است اما بسیاری از حقایق نهج البلاغه نهفته است و نیازمند تفسیرها و شرح‌ها جامع از منظرها گوناگون هستیم.

خطیب جمعه قم با بیان اینکه جاذبه و ژرفای این کلام سبب شده است متفکرن شیعه سنی و غیر مسلمانان در آن تحقیق و پژوهش کردند و برای آن شرح و تفسیر نگاشتند، ادامه داد: ابن ابی الحدید، محمد عبدو و صبحی صالح از جمله متفکران اهل سنت هستند که بر نهج البلاغه شرح‌هایی نوشتند. در میان شیعه نیز قطب راوندی، ابن میثم بحرانی، مغنیه و علامه خویی شرح‌هایی نگاشتند و در عصر معاصر نیز علامه حسن زاده عاملی، علامه محمدی تقی جعفری، علامه شوشتر، آیت الله مکارم شیرازی و شرح آیت الله جوادی عاملی شرح‌های نوشتند.

وی با اشاره به اینکه پس از انقلاب اسلامی موسسات و رشته‌های تخصصی ایجاد شدند و کتاب‌ها، مجلات، پژوهش‌ها و پایانامه هایی نگارش شدند، اضافه کرد: ترجمه‌های متعدد به فارسی، ترجمه به ۱۰ زبان زنده دنیا، نرم افزارهای متعدد از جمله نرم افزاری مرکز تحقیقات کامپیوتری نور از اقداماتی است که پیرامون نهج البلاغه انجام شده است.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور یادآور شد: با وجود اقدامات متعددی آموزشی، پژوهشی و فرهنگی انجام شده است اما هنوز در مقابل این کتاب بزرگ و منشور اسلامی عذر تقصیر داریم، زیرا هنوز در غربت قرار دارد. اگر نهج البلاغه را به زبان شیوا با تبیین رسا به دانشگاه و نسل جوانمان منتقل کنیم و آن را سبد مطالعات خانوادگی قرار دهیم دنیاهای جدید فتح خواهد شد.

وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب بر اهتمام ویژه نهج البلاغه تاکید کردند، تصریح کرد: باید تلاش کنیم انوار این کتاب بزرگ را خانه، اداره، جامعه، دل و جان خود بیفشانیم زیرا این انوار سازنده است.

خطیب جمعه قم ادامه داد: نهج البلاغه علاوه بر جذابیت ادبی و عمق و ژرفایی محتوایی، یک کتابه حکمرانی است. زیرا بر آمده از دوران ۵ ساله ولایت الهی بر جامعه بشری بوده است. نهج البلاغه نسخه حکمرانی اسلامی است.

الگوگیری نهج البلاغه مسیر رشد جامعه است

وی با اشاره به اهمیت توجه به مساله حکمرانی در نهج البلاغه گفت: نظام اسلامی زمانی می‌تواند در مسیر رشد قرار گیرد که نسخه حکمرانی نهج البلاغه بر آداب و اصول حکمرانی، ابعاد و زوایای رابطه حاکمان و مردم بر آن انطباق پیدا کند.

آیت الله اعرافی بیان کرد: در خطبه ۲۱۶ فلسفه سیاسی اسلام، فلسفه حکومت و خطوط اصی نظام اسلامی بیان شده است. در این خطبه بیان می‌شود که روابط انسان و جامعه بر حقوق متقابل شکل گرفته است. بزرگ‌ترین حقوق متقابل در حقوق حاکمان و مسئولان با مردم است.

امام جمعه قم در پایان گفت: جاده یک طرفه حق فقط در رابطه با خداوند است و حق مطلق برای خدا وجود دارد و برای دیگران حقی نیست؛ اما خداوند متعال که وجود مطلق است به انسان لطف کرده و وعده‌هایی داده است و برای خود مسئولیتی و وظیفه‌ای قائل شده است که این عنایت الهی است.

انتهای پیام

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha